Afvloeiingsregeling is dan synoniem met ontslagvergoeding. In ruimere zin worden onder afvloeiingsregeling alle voorwaarden en voorzieningen begrepen die gelden bij beëindiging van het dienstverband, zij het dat dit vrijwel altijd een beëindiging op initiatief van de werkgever zal zijn.
Afvloeiingsregelingen kunnen individueel worden overeengekomen, wat veelal het geval is bij een beëindiging wegens disfunctioneren of wegens een verstoorde arbeidsverhouding. Bij beëindiging van het dienstverband wegens bedrijfseconomische omstandigheden zal de van toepassing zijnde afvloeiingsregeling vaak zijn opgenomen in een cao of in een sociaal plan of sociale paragraaf.
De afvloeiingsregeling is dan meestal ruimer dan alleen een financiële vergoeding. Faciliteiten voor begeleiding bij het zoeken naar een andere baan (outplacement) en de benodigde tijd daarvoor, en faciliteiten voor om-, her- of bijscholing kunnen dan onderdeel zijn van de afvloeiingsregeling. Ook kan dan bepaald zijn dat ook werknemers die vrijwillig vertrekken maar wier vertrek bijdraagt aan de reorganisatie, van de afvloeiingsregeling gebruik kunnen maken.
Afvloeiingsregelingen voor zover het gaat om de ontslagvergoeding, werden lange tijd genormeerd door de zogeheten kantonrechtersformule. Deze formule, opgenomen in de door de Kring van Kantonrechters vastgestelde Aanbevelingen voor procedures ex art. 7:685 BW, gaf een methodiek voor de berekeningen van ontslagvergoedingen. De formule, ook wel bekend als de AxBxC – formule, trad in 1997 in werking en werd gewijzigd per 2009.
Met de inwerkingtreding van het ontslagrecht volgens de Wet werk en zekerheid op 1 juli 2015 kwamen de Aanbevelingen, en daarmee de kantonrechtersformule te vervallen. Sindsdien geldt er een wettelijke ontslagvergoeding bij beëindiging of niet voortzetting van de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever: de transitievergoeding. In sociale plannen verloor de kantonrechtersformule overigens niet direct haar betekenis, maar geleidelijk aan werd de transitievergoeding toch steeds meer de norm.
Afvloeiingsregelingen kunnen ook worden overeengekomen bij het aangaan van het dienstverband, wat op directieniveau niet ongebruikelijk is. Ontslagvergoedingen voor topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector zijn overigens gemaximeerd door de Wet normering topinkomens.
Tekst Marco Veenstra, 14/6/18
