AWVN pleit al jaren voor brede hervormingen van de arbeidsmarkt. Voor het toekomstige verdienmodel van Nederland hebben we een beter werkende arbeidsmarkt nodig met werkenden van wie de competenties aansluiten op de vraag van werkgevers. De politiek heeft op dit gebied al goede stappen gezet. Op basis van het MLT-advies van de SER (2021) zijn nieuwe voorstellen om de arbeidsmarkt te hervormen afgelopen april voorgelegd aan de Tweede Kamer. Een deel van deze voorstellen is inmiddels uitgewerkt tot plannen. Zo loopt op dit moment een internetconsultatie over wetgeving om de zekerheid van flexibele arbeidskrachten te verbeteren.
AWVN vindt het belangrijk dat het pakket aan arbeidsmarkthervormingen één geheel blijft en als zodoende wordt ingevoerd. Alleen zo blijft de balans bestaan tussen meer zekerheid voor flexwerk enerzijds en het aantrekkelijker maken van duurzame arbeidsrelaties anderzijds. De balans raakt zoek als de onderdelen van de plannen verdwijnen die nog niet in wetsvoorstellen zijn omgezet. Onderdelen van de kabinetsplannen, zoals de Crisisregeling Personeelsbehoud en aanpassingen in de loondoorbetaling bij ziekte zijn namelijk nog niet in wetsvoorstellen omgezet. Deze zouden in het najaar aan de Tweede Kamer worden voorgelegd. Ook de regels rondom het vaststellen van zzp-schap zijn nog niet uitgewerkt.
Voor werkgevend Nederland is het belangrijk om een duidelijk beeld te hebben van de uitvoering van (nieuw) beleid. Een demissionair kabinet zal beleidsinitiatieven in de regel aanhouden tot een volgend kabinet is aangetreden. Gevolg is dat er stagnatie komt in de aanpak van stikstof, klimaat en woningmarkt. De voor onze economie en maatschappij cruciale transities als verduurzaming en digitalisering, kunnen daardoor vertraging oplopen. Dit kan ook op korte termijn economische schade veroorzaken, bijvoorbeeld als de bouw stil komt te liggen of klimaatmaatregelen onzeker zijn. Dat vergroot het risico op een recessie.
Het voormalige kabinet had nog geen beslissing genomen over de opvolging van de vorig jaar getroffen koopkrachtmaatregelen. Dit zou onderdeel worden van de nieuwe begroting die met Prinsjesdag wordt gepresenteerd. De vraag is wat het demissionaire kabinet en de Tweede Kamer hierin gaan besluiten.
Het CPB heeft voorgerekend dat het wegnemen van compensatie het risico op armoede vergroot. Tegelijkertijd weten we inmiddels dat de koopkrachtmaatregelen van afgelopen periode erg generiek waren. Ook mensen die de compensatie niet nodig hadden ontvingen steun, waardoor de inflatie waarschijnlijk verder is toegenomen. Ook waren de maatregelen zeer kostbaar en is de ruimte voor dit soort overheidsuitgaven – mede gezien de oplopende rente – inmiddels beperkt. AWVN vindt het daarom van groot belang dat de compensatie gerichter wordt ingezet.
