Vakantiewerk en wetgeving: hoe zit het ook alweer?

Veel werknemers genieten momenteel van de zomervakantie. Voor veel organisaties is het daarom tijd voor vakantiekrachten, maar hoe zit het ook alweer met wet- en regelgeving over jongeren en vakantiewerk?

Vakantiekrachten zijn scholieren en studenten die in de (zomer)vakanties van hun opleiding of studie tijdelijk tegen betaling werk verrichten. Vakantiewerk is maximaal zes weken aaneengesloten werk.

De overheid heeft de regels voor kinder- en jongerenarbeid vorig jaar gemoderniseerd, verduidelijkt en aangescherpt. Op 18 november 2024 zijn daartoe enkele wetswijzigingen doorgevoerd in de regels voor kinderarbeid, zoals beschreven in de Nadere regeling kinderarbeid (Nrk).  

Jongeren mogen tot en met hun 12de helemaal niet werken; 13- en 14-jarigen zijn verplicht om naar school te gaan en ook 15-jarigen zijn leerplichtig. Werken als vakantiekracht is vanaf 13 jaar wel toegestaan, maar er gelden speciale regels. Die hebben vooral betrekking op de arbeidsomstandigheden (Arbowet) en de werktijden (Arbeidstijdenwet, ATW).

Vanaf 18 jaar (meerderjarige vakantiekrachten) vallen vakantiekrachten onder alle wettelijke regels die iedere volwassen werknemer van kracht zijn.

Jongeren van 13 of 14 jaar
• Maximaal 7 uur per dag tussen 7.00 en 20.00 uur.
• Maximaal vijf dagen achter elkaar.
• Maximaal 35 uur per week.
• Tussen twee werkdagen moeten minstens veertien uur rusttijd zitten.
• Bij een werkdag van 4,5 uur of meer: recht op een halfuur pauze.
• Toestemming van de ouders is een voorwaarde, net als instemming van de OR.
• Verbod op werken in ruimten waar alcohol wordt geschonken.

Recente wijzigingen
• 13- en 14-jarigen mogen sinds 18 november 2024 op niet-schooldagen en in vakantieweken tot 20.00 uur werken (was 19 uur). Ook mogen zij nu ook op zondag werken (was eerder verboden), maar voorwaarde is wel dat zij de zaterdag ervoor vrij zijn. Daarnaast is het aantal zondagen waarop zij mogen werken, gelimiteerd: elke periode van 16 weken moeten minstens vijf zondagen bevatten waarop zij niet werken. Toestemming om op zondag te werken moet geregistreerd zijn in het personeelssysteem; de inspectie controleert daarop.
• Voor 13- en 14-jarigen geldt nu een verbod op werken in ruimten waar alcohol wordt geschonken. Zij mogen wel elders in het horecabedrijf aan de slag zoals in de (spoel)keuken, mits in die betreffende ruimte geen alcohol geschonken wordt en er geen direct contact met klanten is.

Uitgangspunt blijft dat vakantiewerk voor deze leeftijdscategorie geen nadelige gevolgen mag hebben voor de veiligheid, gezondheid of ontwikkeling van vakantiewerkers. Jongeren van deze leeftijd mogen daarom nooit in een fabriek of met machines werken, ook niet achter de kassa – maar wel onder toezicht klusjes doen of iemand helpen bij het werk. Voorbeelden: helpen bij licht werk in een pretpark, groente en fruit vakkenvullen of inpakken. Meer voorbeelden nodig van wel en niet mag? Kijk op Wat voor werk mag ik doen als ik 13 of 14 jaar ben? | Rijksoverheid.nl.

Voor dertien- en veertienjarigen is er geen wettelijk minimumloon. AWVN adviseert, in het kader van goed werkgeverschap, in voorkomende gevallen het minimumloon voor 15-jarigen te hanteren.

Jongeren van 15 jaar
• Maximaal 8 uur per dag in vakantieweken tot 21.00 uur werken, op niet-zondagen tot 20.00 uur.
• Maximaal vijf dagen achter elkaar, maximaal 40 uur per week.
• Tussen twee werkdagen moet er minstens twaalf uur rusttijd zitten.
• Bij een werkdag van 4,5 uur of meer: recht op een halfuur pauze.
• Verbod op werken in ruimten waar alcohol wordt geschonken.

Recente wijzigingen
• 15-jarigen mogen sinds 18 november 2024 in vakantieweken tot 21.00 uur werken, op niet-zondagen tot 20.00 uur (was: maximaal 8 uur per dag tussen 07.00 uur en 21.00 uur; zondagwerk was in principe verboden). Toestemming van de ouders is een voorwaarde, net als instemming van de OR. Toestemming om op zondag te werken moet geregistreerd zijn in het personeelssysteem; de inspectie controleert daarop.
• Voor 15-jarigen geldt dat als zij op zondag werken, voorwaarde is dat zij de zaterdag ervoor vrij zijn: dezelfde regels als voor 13- en 14-jarigen zijn van kracht. Dat betekent dus dat het aantal zondagen waarop zij mogen werken, gelimiteerd is elke periode van 16 weken moeten minstens vijf zondagen bevatten waarop zij niet werken.
• Ook voor 15-jarigen geldt het verbod op werken in ruimten waar alcohol wordt geschonken. Zij mogen wel elders in het horecabedrijf aan de slag zoals in de (spoel)keuken, mits in die betreffende ruimte geen alcohol geschonken wordt en er geen direct contact met klanten is.

Jongeren van vijftien jaar mogen al behoorlijk zelfstandig werken. Het werk moet wel licht zijn en ze mogen niet werken met of in de buurt van machines, ook niet achter de kassa. Wel mogen zij bijvoorbeeld folders rondbrengen, werken in een pretpark of licht werk in een winkel doen. Meer voorbeelden nodig van wel en niet mag? Kijk op Wat voor werk mag ik doen als ik 15 jaar ben? | Rijksoverheid.nl.

Het bruto minimumloon voor vijftienjarigen is (peildatum: 1 juli 2025) € 4,32 bruto per uur.

Jongeren van 16 en 17 jaar
• Maximaal 9 uur per dag tussen 6.00 uur en 23.00 uur
• Maximaal 45 uur per week.
• In vier weken mogen ze maximaal 160 uur werken, op voorwaarde dat ze elke week minimaal anderhalve dag vrij zijn en elke twee werkdagen minstens twaalf uur rust hebben.
• Bij een werkdag van 4,5 uur of meer: recht op een halfuur pauze.
• Zondagwerk is toegestaan als dat in de organisatie gebruikelijk is. Er moet dan ook iets over zondagwerk in het arbeidscontract staan.

Zestien- en zeventienjarigen mogen bijna alle soorten werk doen, zoals werken in fabrieken, achter de kassa zitten en serveren op een terras. Bij veel of gevaarlijk werk moet er een ouder iemand aanwezig zijn om te helpen en om in te grijpen als dat nodig is. Verboden is werk dat groot gevaar op kan leveren voor de gezondheid – denk aan werken met giftige stoffen of in een lawaaiige omgeving. Meer voorbeelden nodig van wel en niet mag, en aan welke vereisten moet zijn voldaan? Kijk op Wat voor werk mag ik doen als ik 16 of 17 jaar ben? | Rijksoverheid.nl.

Het bruto minimumloon voor zestienjarigen is (peildatum: 1 juli 2025) € 4,97 bruto per uur; voor zeventienjarigen € 5,69.

Aandachtspunten vakantiewerk

• Cao van toepassing?
Zo ja, ga dan na of daarin specifieke regels zijn opgenomen voor vakantiewerkers. Voorts zijn alle voorwaarden die in die cao staan, ook voor toepassing op de vakantiekrachten.
• Arbeidscontract?
» Bij voorkeur afspraken schriftelijk vastleggen in een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd.
» De werkgever moet zich houden aan de wettelijke bepalingen, zoals het betalen van minimaal het minimumloon plus vakantietoeslag (8% van het bruto minimumuurloon), het doorbetalen van loon bij ziekte en de regels met betrekking tot de opbouw van vakantiedagen.
» Voor indiensttreding identiteit van vakantiekracht (vanaf 14 jaar; geldt net als voor alle werknemers) vaststellen aan de hand van een geldig identiteitsbewijs.
» Voor het afsluiten van een arbeidsovereenkomst hebben jongeren tot en met 15 jaar toestemming nodig van hun ouders of voogd.
• Werkgeversaansprakelijkheid?
Check of de bedrijfsverzekeringen ook eventuele schade veroorzaakt door vakantiewerkers dekken.

Geactualiseerd versie van het artikel dat op deze site op 31 juli 2024 werd gepubliceerd.