AWVN: ‘Centrale looneisen zijn contraproductief’

Het wordt tijd dat vakbonden stoppen met het stellen van centrale loonwensen. Met het vragen van dezelfde loonsverhogingen in alle bedrijven richten zij schade aan. Het gaat ten koste van investeringen in medewerkers en arbeidsproductiviteit. Beter is het om bij het vragen van loonsverhoging uit te gaan van de kracht en gezondheid van het betreffende bedrijf en van wat werknemers nodig hebben om duurzaam inzetbaar te blijven.

Dat zegt directeur Leden en Advies Maarten Wals van werkgeversvereniging AWVN in een toelichting op de vandaag gepubliceerde tussenevaluatie van de cao-onderhandelingen in 2025. In 2025 lopen 443 cao’s af. 44 procent daarvan (193) is inmiddels vernieuwd, een normaal percentage. De gemiddelde loonafspraak in de eerste jaarhelft bedraagt 4,1 procent.

Meer eindboden

AWVN constateert in de tussentijdse evaluatie, halverwege het jaar, dat het sinds een aantal jaren steeds moeizamer gaat in de cao-onderhandelingen en dat het in 2025 niet bepaald gemakkelijker gaat. Dat vertaalt zich in een sterke toename van het aantal eindboden. Een eindbod is een voorstel van de werkgever op het moment dat onderhandelaars van werkgever en vakbonden er niet uit komen. De leden van de vakbonden kunnen zo’n eindbod aannemen of verwerpen. Als de onderhandelaars er wél uitkomen, volgt op de onderhandelingen een ‘onderhandelingsresultaat’ (dat door de bonden neutraal aan de leden wordt voorgelegd ) of zelfs een ‘principeakkoord’ (de bonden adviseren hun leden om ‘ja’ te zeggen).

De moeizame gang van zaken wijt Wals aan de wensen waarmee de vakbonden, in het bijzonder de FNV, de onderhandelingen beginnen. ‘Ongeacht wat er speelt in het bedrijf en ongeacht hoe de vooruitzichten van het bedrijf zijn, wil men 7 procent.’ Moeizame onderhandelingen en verstoorde arbeidsverhoudingen zijn het gevolg. ‘Het is een kwestie van tijd voor zich dit vertaalt in reorganisaties en bedrijfssluitingen. Wij zien nu al in de cao-afspraken dat door de hogere loonkosten er minder geïnvesteerd wordt in medewerkers en arbeidsproductiviteit.’

Het is tijd voor maatwerk

Daarnaast wijst AWVN op de negatieve economische effecten. De afgesproken loonsverhogingen liggen in 2025 nog steeds op historisch hoge niveaus, terwijl het niet binnen elke sector of bedrijf even goed gaat. AWVN pleit dan ook voor maatwerk en stelt te hopen dat de afspraken de komende tijd lager zullen worden. De zorgwekkende ontwikkelingen binnen de industrie illustreren de noodzaak hiertoe: ‘Afschaling van productiecapaciteit en reorganisaties vinden nu bij diverse industriële bedrijven plaats, soms zelfs gevolgd door bedrijfssluiting. Als de industrie verzwakt, zijn ook toeleveranciers en afnemers en hun werknemers op termijn de klos,’ schrijft de werkgeversvereniging.

Einde persbericht

De tussenevaluatie van het cao-jaar 2025 is vanaf vandaag beschikbaar op deze site. 

AWVN
Werkgeversvereniging AWVN is de belangrijkste arbeidsvoorwaardenadviseur van Nederlandse werkgevers. AWVN is betrokken bij het merendeel van alle ongeveer 800 Nederlandse cao’s en bij een belangrijk deel van de arbeidsvoorwaardenregelingen.

 Inlichtingen:
Jannes van der Velde, 06 109 133 07, j.velde@awvn.nl