Werkgevers moeten voorzichtig zijn bij het gebruik van kunstmatige intelligentiesystemen voor HR-afdelingstaken. Niet alles wat mogelijk is kan binnen de Verordening artificiële intelligentie (AI-act), de nieuwe EU-wetgeving. Of alleen onder voorwaarden. Deze waarschuwing doet werkgeversvereniging AWVN. Zij geeft drie aanbevelingen voor een goede en veilige inzet van AI-systemen binnen HR.
AWVN deed afgelopen periode onderzoek naar de AI-act en de juridische implicaties voor werkgevers bij het gebruik van AI binnen HR-afdelingstaken. Aanleiding daarvoor is de inwerkingtreding van de AI-act op 1 augustus 2024. Op basis van het onderzoek doet AWVN drie aanbevelingen.
Alle organisaties die AI-systemen inzetten zijn vanaf 2 februari 2025 verplicht om over AI-geletterdheid te beschikken (zie ook deze publicatie van de Autoriteit Persoonsgegevens). Dit is kortgezegd het vermogen om AI-systemen te begrijpen, te evalueren en ermee te werken. Het scholen van werknemers op het gebied van AI-geletterdheid kan zowel intern als extern worden georganiseerd. Dit is afhankelijk van de grootte van de organisatie en de gebruikte systemen. Het is van belang dat de cursus zowel theoretische kennis als praktische vaardigheden behandelt om bewustzijn te creëren ten aanzien van de kansen en risico’s van AI.
De AI-act kent een risico-gebaseerde aanpak. Hierdoor zijn er verschillende categorieën van AI-systemen in de AI-act. Dit zijn: verboden AI-systemen, hoog risico AI-systemen en laag risico AI-systemen. Goed om te weten is dat de inzet van AI-systemen die binnen arbeidsrelaties worden ingezet, altijd als hoog risico worden geclassificeerd.
De inzet van AI-systemen door een organisatie brengt verplichtingen met zich mee. Het is van belang dat organisaties in kaart brengen welke AI-systemen zij al gebruiken om te bepalen of de AI-act extra vereisten stelt bij de inzet van de desbetreffende systemen. Werkgevers die een AI-systeem willen inzetten voor HR-afdelingstaken doen er verstandig aan voorafgaand een impactanalyse uit te voeren.
In de AI-act moeten aanbieders en gebruikersverantwoordelijken (dat is de AI-term voor degene die een AI-systeem toepast) van hoog risico AI-systemen aan meerdere vereisten voldoen. De vereisten die worden gesteld aan aanbieders zijn vele malen strenger en gebruikersverantwoordelijken kunnen daar goeddeels op varen.
Toch zijn deze niet volledig dekkend. Zo zijn er ook eigenstandige verantwoordelijkheden. Dus is het van belang ‘rolvast’ te blijven. Gebruikersverantwoordelijken kunnen namelijk in de AI-act ongemerkt de stap maken van gebruiksverantwoordelijke naar aanbieder, bijvoorbeeld door zelf substantiële wijzigingen in een systeem aan te brengen.
De uitkomsten van het onderzoek laten zien dat werkgevers zich proactief moeten voorbereiden op de AI-act. Door tijdig beleid en processen aan te passen, kunnen organisaties niet alleen voldoen aan de regelgeving, maar ook AI op een verantwoorde en effectieve manier inzetten binnen HR-afdelingen.
Het onderzoek ‘De impact van de AI-act op AI-toepassingen binnen HR-processen’ is uitgevoerd door Roberto Boorsma, stagiair bij AWVN en HBO-student Rechten aan de Juridische Hogeschool Avans Fontys. Het onderzoeksrapport is hier te downloaden.
Log in met de gebruikersnaam die je altijd gebruikt en die bij ons bekend is, maar met het wachtwoord van je bijbehorende werk- school- of privéaccount van Microsoft of Gmail
Inloggen