Tomeloos, een bureau voor marketingcommunicatie uit Abcoude, biedt regelmatig leer-werkplekken aan mensen die een psychose hebben gehad. De organisatie heeft in totaal veertien medewerkers en er is plek voor één à twee mensen uit de doelgroep. Het valt managing director José Boesten elke keer weer op dat werknemers met een beperking ongelofelijk gemotiveerd zijn. Dat maakt deze doelgroep volgens haar ook zo interessant voor werkgevers. “Mensen met een randje willen echt laten zien wat ze kunnen en gaan er helemaal voor! Daarnaast geloof ik dat elk bedrijf erbij gebaat is om een echte mix te zijn. Medewerkers met verschillende talenten en achtergronden kunnen ontzettend veel van elkaar leren. Dat maakt je bedrijf sterker.”
VIP
Voor het plaatsen van mensen met een psychische kwetsbaarheid werkt Tomeloos samen met VIP Amsterdam (Vroege Interventie Psychose), dat nu onder Roads/Arkin valt. VIP is een instantie die zorgt voor jongvolwassenen in Amsterdam met een eerste psychose. Doelen zijn het tegengaan van psychotische symptomen, het voorkomen van terugval en de cliënt ondersteunen in het normaliseren van zijn dagelijkse leven. Daarin is werk een belangrijk onderdeel. Uitgangspunt is dat de medewerker zo volledig mogelijk meedraait.
Match
José ontmoet alle potentiële medewerkers via VIP zelf. Om contact te leggen en gevoel te krijgen bij de persoon. De kandidaat zien en de non-verbale communicatie halen veel angst en onduidelijkheid weg. Als er een klik is, kun je samen op zoek naar wat de kandidaat wel kan. “Maak het niet te groot”, zegt José. “Je trouwt niet meteen met een individu, geef hem of haar een kans. Vertrouw op je eigen gevoel.“
Zorgen voor een open cultuur
“Als mensen nieuw bij ons komen, bespreek ik vooraf of ze willen dat de collega’s weten wat er met ze aan de hand is. Ik raad dat wel aan, want dat is de beste manier om begrip en een open cultuur te creëren. Maar de medewerkers bepalen dat uiteindelijk zelf.” Collega’s worden uitgedaagd om onderling issues te bespreken. José vertelt over een collega die kwam klagen over het aanstekelijke en irritante gegaap van een collega (met een psychische kwetsbaarheid). José legde de bal terug en vroeg de collega om uit te zoeken wat er was. Het bleek dat de medicatie niet goed op hem was afgestemd en dat hij die middag naar het AMC ging om een oplossing te vinden. Actieve communicatie en betrokkenheid is echt essentieel om twee werelden bij elkaar te brengen.
Veilige omgeving
José: “Een middelgroot bureau als het onze heeft veel verschillende banen, denk aan grafische vormgevers, copywriters, accountmanagers en marketingstrategen. Bij alle kandidaten die VIP Amsterdam aandraagt, kijken we welke functie geschikt kan zijn.” Dat kan in eigen huis, maar ook bij collega-werkgevers zijn.
Om ook de medewerkers met een beperking optimaal te laten functioneren, doet José haar best om een veilige omgeving te creëren. “Wij zijn een commercieel bedrijf en marketingcommunicatie is een vak vol stress. We doen ons best om mensen met een beperking de ruimte te bieden die zij nodig hebben. Het is cruciaal dat mensen hun eigen grenzen aangeven. Dat werkt, want we hebben al diverse keren ontzettend talentvolle mensen gehad die bij ons nog verder tot ontplooiing kwamen.”
(Her)ontdekken
Ruimte voor die ontplooiing moet je bewust creëren. José maakt samen met de medewerker een plan (net als met alle medewerkers) over ontplooiing, opleiding, en langetermijnvisie. Een trajectcoach speelt daar soms een rol in, maar José doet het liever zelf. Als dat plan er ligt, moet je er niet te star aan vast houden, maar onderzoeken waar de kracht van de werknemer ligt. Zo kwam er een art director na een psychose bij Tomeloos werken om te (her)ontdekken wat hij kon en nog leuk vond van het vak. Het bleek dat hij nog moeilijk met de computer en het grote witte scherm kon omgaan, maar ontwikkelde wel zijn tekenvaardigheden. Dat lag hem veel beter, want hij is nu succesvol illustrator.
Codetaal
José maakt afspraken met alle medewerkers die via VIP Amsterdam binnenkomen. Met één van haar werknemers ontwikkelde ze zelfs een soort codetaal. “Als zij vroeg of ik nog boodschappen te doen had, dan wist ik dat zij even naar buiten moest om bij te komen. Dus stuurde ik haar op pad naar de drogist of de bakker. Hoe heerlijk is dat, als je weet dat mensen zelf aangeven waar ze behoefte aan hebben?”
Key to success
Volgens José voelen werkgevers vaak angst. “Soms zijn ze letterlijk bang dat ze vermoord worden door iemand met het nietapparaat of dat het magazijn wordt leeggeroofd. Die angst haal je weg door samen met de trajectcoach, een collega-bedrijf met ervaring en de (toekomstige) werknemer om de tafel te gaan zitten om bij te praten en om je te laten informeren.”
Dit verhaal is opgetekend tijdens de pilotfase van het project Werkgeversfocus op mensen met een psychische kwetsbaarheid
