CAO-info 2025

29ste jaargang | Editie 18 december 2025

De cao is meer dan alleen een loonparagraaf

Als je me begin dit jaar had gezegd dat de gemiddelde loonstijging nog steeds tegen de 4% zou aanhikken, had ik dat met een korrel zout genomen. Na een enorme piek in de cao-loonafspraken in 2023, mede ingegeven door de hoge inflatiepiek in 2022, daalden de cao-loonafspraken in 2024. Voor 2025 is wederom sprake van een daling, maar gezien de situatie in bepaalde sectoren en de toename van het aantal reorganisaties had ik zelf een verdere daling logisch gevonden – zeker in sectoren als de chemische industrie, waar de kosten de afgelopen jaren enorm zijn opgelopen.
Toch leek het bijna alleen om de loonparagraaf te gaan in de cao-akkoorden van het afgelopen jaar. Het aantal cao-afspraken buiten loon om was dit jaar een stuk lager dan eerdere jaren. Opmerkelijk, want de cao-loonstijging heeft de inflatie, inclusief de piek van 2022, inmiddels ingehaald – terwijl de arbeidsproductiviteit al jarenlang achterblijft.

In de vorige week verschenen arbeidsvoorwaardennota Veerkrachtig in onzekere tijden doet AWVN samen met VNO-NCW en MKB-Nederland dan ook de oproep om aan de cao-tafels verder te kijken dan enkel loon. De economische groeiverwachting is mager te noemen, de situatie tussen sectoren en binnen sectoren diffuus en een centrale, hoge, looneis passen niet bij de onzekere economische vooruitzichten. Loonafspraken moeten weer gaan passen bij de financiële draagvlak van een onderneming of sector én het gesprek aan de cao-tafel zou over meer moeten gaan dan alleen loon. Arbeidsvoorwaarden die de veerkracht van bedrijven en werknemers versterken moeten een prominentere rol krijgen. Langere loopbanen en technologische ontwikkelingen zoals kunstmatige intelligentie (AI), onderstrepen de noodzaak van een leven lang ontwikkelen. De aanhoudende krappe arbeidsmarkt en de onzekere economische vooruitzichten vragen om verhoging van de arbeidsproductiviteit. Ook vitaliteit verdient prioriteit: de ziekteverzuimcijfers zijn nog altijd schrikbarend hoog.

Goede arbeidsverhoudingen zijn voor de verbreding van het gesprek essentieel. Want juist nu is er behoefte aan afspraken die de toekomstbestendigheid en veerkracht van bedrijven én werkenden versterken. Zoals onze nieuwe directeur Lisette van Breugel het mooi verwoordde in het Financieel Dagblad: “We hebben over meer te praten dan alleen loon: we moeten samen optrekken om een zwengel te geven aan de arbeidsproductiviteit. Want als je niet oppast, heb je het alleen maar over de verdeling van de taart. Terwijl we juist met elkaar in gesprek moeten over hoe die taart groter wordt.”

Jena de Wit | j.wit@awvn.nl | @LinkedIn