Leuker kunnen we het niet maken, wel makkelijker. De Belastingdienst gaf op 28 juni tijdens een bijeenkomst van AWVN, het ministerie van SZW, de SER en de Stichting van de Arbeid uitleg over de fiscale regelgeving omtrent persoonlijke ontwikkelingsbudgetten. Hoewel de dienst onlangs een verduidelijking van de regels heeft gepubliceerd, bleek hier dat die het financieren van persoonlijke ontwikkeling door werkgevers lang niet altijd makkelijker maakt.
Vele vingers gingen omhoog met vragen over de vrijstelling van een cursus Excel voor beginners tot een cursus beroepsfotografie. Zijn die vrijgesteld van loonbelasting of niet? Voor die eerste geldt: de Belastingdienst vindt de beheersing van Excel horen bij de ‘standaard’ uitrusting van een burger. Het gaat hier niet om specifieke vaardigheden die nodig zijn voor een functie. Geen vrijstelling dus. Voor de cursus beroepsfotografie ligt het gecompliceerder: heeft een medewerker die nodig voor het vervolg van zijn loopbaan of wil hij zijn hobby uitbouwen?
Bij de eerste motivering komt de cursus in aanmerking voor vrijstelling van loonbelasting, bij de tweede niet. Maar waarom eigenlijk niet? Dit onderscheid van de Belastingdienst doet geen recht aan de gezamenlijke visie van overheid, werkgevers en vakbonden op een leven lang ontwikkelen. Mensen ontwikkelen zich vaak in kleine stapjes. Die aanpak blijkt ook succesvoller te zijn dan in één keer het roer helemaal omgooien.
Dus een werknemer kan die opleiding tot beroepsfotograaf in eerste instantie voor zijn plezier doen, maar tijdens de lessen blijkt hij het zo leuk te vinden dat hij er ook beroepsmatig mee aan de slag wil. En ook als dat niet het geval is en het bij een hobby blijft, zou een ruimere opvatting over persoonlijke ontwikkelbudgetten welkom zijn. De medewerker in kwestie is tenminste bezig met leren en ontwikkelen en dat kan ook positieve effecten hebben op leren in zijn werk.
Nog even terug naar die cursus Excel. De Belastingdienst doet hier een aanname die volgens mij niet klopt. Excel mag een veelgebruikt programma zijn, maar het is zeker niet zo dat kennis hiervan in het dagelijks leven noodzakelijk is. De jongere generatie heeft op school de basisbeginselen van Excel ongetwijfeld leren kennen, maar dat geldt zeker niet voor de ouderen. Daarbij verandert het programma voortdurend. De opgedane kennis kan ook zijn weggezakt als de medewerker dit programma langere tijd niet gebruikt. Een opfriscursus kan wonderen doen.
Zeker, er is meer duidelijkheid gekomen in de regels. Zo helpt de vragenlijst die de Belastingdienst heeft opgesteld werkgevers om beter te bepalen of bepaalde opleidingen wel of niet onder de vrijstelling vallen. Hoewel de elf vragen ook weer meer administratieve lasten met zich meebrengen…
Maar nee, we zijn er in mijn ogen nog niet. Ik zou willen dat de huidige wettelijke regels nu al ruimer worden toegepast. Bijvoorbeeld een cursus Engels voor alle medewerkers vrijgesteld van loonbelasting, zonder dat de werkgever hoeft aan te tonen dat de medewerker Engels wel echt nodig heeft voor zijn werk. Waarom niet? Dit is toch voor alle werkenden nu en in de toekomst een belangrijke vaardigheid in een steeds verder globaliserende wereld? Of een loopbaancoachingstraject? Nu is dit alleen fiscaal vrijgesteld als onderdeel van een outplacementtraject. Terwijl het ook zinvol kan zijn om zonder de druk van een naderend ontslag met een coach te praten over andere perspectieven op de arbeidsmarkt.
Natuurlijk kunnen werkgevers deze kosten in principe allemaal vergoeden, maar dan moeten ze er belasting over betalen. Er zit een enorme hoeveelheid geld in de pot voor de duurzame inzetbaarheid van medewerkers: 1,6 miljard euro! Door de onzekerheid wachten veel werkgevers met de implementatie van deze budgetten. Stel dat die cursus toch niet is vrijgesteld van loonbelasting? Vanuit welk budget worden de extra kosten dan betaald? Teveel grijze gebieden, te onduidelijk hoe de belastinginspecteur tot een oordeel komt.
Terwijl een leven lang ontwikkelen zo’n belangrijk thema is. We moeten voorkomen dat dit ontaardt in een leven lang wachten. Maak het écht makkelijker, Belastingdienst, en pas de regels ruimhartig toe, zodat ze passen bij de arbeidsmarkt van nu.
